<< Επιστροφή

Αριθμός 72/2025

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Α1' Πολιτικό Τμήμα

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Ασημίνα Υφαντή, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Βρυσηίδα Θωμάτου, Γεώργιο Σχοινοχωρίτη - Εισηγητή, Ευτύχιο Νικόπουλο και Βαρβάρα Πάπαρη, Αρεοπαγίτες.

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 19 Φεβρουαρίου 2024, με την παρουσία και του Γραμματέα Γ. Φ., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

Της αναιρεσείουσας: Ανώνυμης Τραπεζικής Εταιρείας με την επωνυμία "ΤΡΑΠΕΖΑ EUROBANK ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ" και το διακριτικό τίτλο "EUROBANK", που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα, ως καθολικής διαδόχου της αρχικά αναιρεσείουσας Ανώνυμης Τραπεζικής Εταιρείας με την επωνυμία "ΤΡΑΠΕΖΑ EUROBANK ERGASIAS ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ", η οποία εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρο της Φωτεινή Χατζηχηδίρογλου και κατέθεσε προτάσεις.

Των αναιρεσιβλήτων: 1) Ε. Κ. του Ι., 2) Α. Κ. του Ε., 3) Ι. Κ. του Ε., κατοίκων ..., οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από την πληρεξούσια δικηγόρο τους Κυριακούλα Καζάνα και κατέθεσαν προτάσεις.

Κοινοποίηση: Ελληνικό Δημόσιο, που εκπροσωπείται νόμιμα από τον Υπουργό Οικονομικών, κατοικοεδρεύοντα στην Αθήνα και στην προκειμένη περίπτωση και από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. Βέροιας, το οποίο εκπροσωπήθηκε από την Σοφία Μπίκου, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και δεν κατέθεσε προτάσεις.

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από .../2013 ανακοπή της ήδη αναιρεσείουσας και την από .../2013 ανακοπή του προς ο η κοινοποίηση, που κατατέθηκαν στο Μονομελές Πρωτοδικείο Βέροιας και συνεκδικάστηκαν.

Εκδόθηκε η ... οριστική απόφαση του ίδιου Δικαστηρίου, την αναίρεση της οποίας ζητεί η αναιρεσείουσα με την από .../2016 αίτησή της.

Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω. Η πληρεξούσια της αναιρεσείουσας ζήτησε την παραδοχή της αιτήσεως, η πληρεξούσια των αναιρεσιβλήτων την απόρριψή της και καθένας την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Με την κρινόμενη από ...-2016 αίτηση προσβάλλεται η αντιμωλία των διαδίκων κατά την τακτική διαδικασία εκδοθείσα υπ'αριθ. ... τελεσίδικη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Βέροιας με την οποία απορρίφθηκε η από 3-6-2013 ανακοπή της ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία "ΤΡΑΠΕΖΑ EUROBANK-ERGASIAS Ανώνυμη εταιρία" κατά των καθών (ήδη αναιρεσιβλήτων) και του υπ'αριθ. ...-2013 πίνακα κατάταξης δανειστών. Η απόφαση του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου επιδόθηκε στις 18-12-2015 χωρίς να ασκηθεί έφεση κατ'αυτής, οπότε κατέστη τελεσίδικη (βλ. το προσκ. υπ'αριθ. .../2024 πιστοποιητικό του γραμματέα του Πρωτοδικείου Βέροιας), η δε αίτηση για την αναίρεσή της κατατέθηκε από την ανακόπτουσα μετά την τελεσιδικία της στις ...-2016 στη γραμματεία του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου. Επομένως είναι παραδεκτή αφού καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (άρθ.495 παρ.3Ββ, 553,556, 558, 564 παρ.1 ΚΠολΔ) και πρέπει να ερευνηθεί ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των κατ'ιδίαν λόγων της (άρθ. 577 παρ.3 ΚΠολΔ).

Σφάλματα του συμβολαιογράφου κατά τη σύνταξη του πίνακα κατάταξης προσβάλλονται με ανακοπή, οπότε εφαρμόζεται αναλογικά η διάταξη του άρθρου 979 ΚΠολΔ. Από τη διάταξη αυτή καθώς και από εκείνες των άρθρων 972 παρ. 1 και 974 έως 979 ΚΠολΔ προκύπτει ότι με την ανακοπή, που ασκείται κατά του πίνακα κατάταξης, προβάλλονται αιτιάσεις, που αφορούν την ορθότητα του πίνακα κατάταξης και μπορούν να στηρίζονται είτε στο ουσιαστικό δίκαιο, αναγόμενες στη γένεση ή την ύπαρξη της απαίτησης του καθ` ου η ανακοπή, η οποία έχει αναγγελθεί, είτε στο δικονομικό δίκαιο και αναφέρονται στον προνομιούχο χαρακτήρα και στην τάξη της κατάταξης. Έννομο συμφέρον, για την άσκηση ανακοπής κατά πίνακα κατάταξης, έχει όποιος αμφισβητεί την ύπαρξη της απαίτησης εκείνου, κατά του οποίου στρέφει την ανακοπή του, ή προβάλλει ότι προηγείται του τελευταίου, που κατατάχθηκε στον πίνακα και επιδιώκει την αποβολή του και την κατάταξη στη θέση του, στρέφεται δε κατά των δανειστών των οποίων προσβάλλεται η κατάταξη (άρθ. 972 παρ. 2 εδ. β` ΚΠολΔ). Το δικαστήριο που δικάζει την ανακοπή, περιορίζεται μέσα στα όρια του αιτήματος αυτής και ερευνά την προσβαλλόμενη απαίτηση και την κατάταξη του καθ` ου η ανακοπή, δεδομένου δε ότι η διαδικασία της κατάταξης είναι ενιαία, όχι όμως και αδιαίρετη, η ισχύς και το δεδικασμένο της απόφασης περιορίζεται μεταξύ των διαδίκων και δεν επιδρά στους μη μετασχόντες της δίκης άλλους δανειστές (ΑΠ 264/2020). Κατά το άρθρο 559 αριθ. 1 του ΚΠολΔ , αναίρεση επιτρέπεται, αν παραβιάστηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες των δικαιοπραξιών. Ο κανόνας δικαίου παραβιάζεται, αν δεν εφαρμοστεί ενώ συντρέχουν οι πραγματικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή του, ή αν εφαρμοστεί, ενώ δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αυτές, καθώς και αν εφαρμοστεί εσφαλμένα, η δε παραβίαση εκδηλώνεται είτε με ψευδή ερμηνεία, είτε με κακή εφαρμογή, δηλαδή με εσφαλμένη υπαγωγή. Με τον λόγο αυτό αναιρέσεως ελέγχονται τα σφάλματα του δικαστηρίου κατά την εκτίμηση του νόμω βάσιμου της αγωγής ή των ισχυρισμών των διαδίκων, καθώς και τα νομικά σφάλματα κατά την έρευνα της ουσίας της διαφοράς. Ελέγχεται, δηλαδή, αν η αγωγή, ένσταση κ.λπ. ορθώς απορρίφθηκε ως μη νόμιμη ή αν κατά παράβαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου, έγινε δεκτή ως νόμιμη ή απορρίφθηκε ή έγινε δεκτή κατ` ουσίαν (ΟλΑΠ 27 και 28/1998, 7/2006 και 4/2005). Στην περίπτωση που το δικαστήριο έκρινε κατ` ουσίαν την υπόθεση, η παραβίαση κανόνος ουσιαστικού δικαίου κρίνεται με βάση τα πραγματικά περιστατικά που ανελέγκτως δέχθηκε ότι αποδείχθηκαν το Δικαστήριο της ουσίας και την υπαγωγή αυτών στο νόμο και ιδρύεται ο λόγος αυτός αναιρέσεως αν οι πραγματικές παραδοχές της αποφάσεως καθιστούν προφανή την παραβίαση (ΑΠ 653/2011). Κανόνες ουσιαστικού δικαίου αποτελούν και οι περί προνομίων ως άνω διατάξεις του ΚΠολΔ και συνεπώς η παραβίαση τους ελέγχεται αναιρετικώς, μέσω της διατάξεως του άρθρου 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ (ΑΠ 66/2023, ΑΠ 191/2021, ΑΠ 1434/2017, ΑΠ 370/2014).

ΙΙ.Κατά το άρθρο 562 παρ. 2 ΚΠολΔ, είναι απαράδεκτος λόγος αναίρεσης, που στηρίζεται σε ισχυρισμό, ο οποίος δεν προτάθηκε νόμιμα στο δικαστήριο της ουσίας, εκτός αν πρόκειται: α) για παράβαση που δεν μπορεί να προβληθεί στο δικαστήριο της ουσίας, β) για σφάλμα που προκύπτει από την ίδια την απόφαση, ήτοι από την ανάγνωση μόνο της απόφασης, χωρίς να απαιτείται και επισκόπηση των διαδικαστικών εγγράφων και γ) για ισχυρισμό που αφορά τη δημόσια τάξη. Η διάταξη αυτή, η οποία αποτελεί εκδήλωση της θεμελιώδους αρχής ότι ο Άρειος Πάγος ελέγχει τη νομιμότητα της απόφασης του δικαστηρίου της ουσίας με βάση την πραγματική και νομική κατάσταση που όφειλε να λάβει υπόψη του ο ουσιαστικός δικαστής, καθιερώνει την ειδική προϋπόθεση του παραδεκτού των λόγων αναίρεσης, η συνδρομή της οποίας πρέπει να προκύπτει από το αναιρετήριο. Πρέπει, δηλαδή, να αναφέρεται στο αναιρετήριο, ότι ο ισχυρισμός που στηρίζει το λόγο αναίρεσης, είχε προταθεί και, μάλιστα, παραδεκτά και νόμιμα από τον αναιρεσείοντα στο δικαστήριο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση. Ειδικότερα, αν προσβάλλεται απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, θα πρέπει ο ισχυρισμός που στηρίζει το συγκεκριμένο λόγο αναίρεσης, να είχε προταθεί παραδεκτά στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο, αλλά και να επαναφέρθηκε παραδεκτά (με λόγο έφεσης ή, ανάλογα, κατά το άρθρο 240 ΚΠολΔ, με τις προτάσεις) και στο δεύτερο βαθμό και να αναφέρεται αυτό στο αναιρετήριο, εκτός αν υπάγεται στις παραπάνω εξαιρέσεις του άρθρου 562 παρ. 2 ΚΠολΔ ή πρόκειται για ισχυρισμό, που παραδεκτά, κατά το άρθρο 527 ΚΠολΔ, προτάθηκε για πρώτη φορά στην κατ` έφεση δίκη, που, επίσης, πρέπει να διευκρινίζεται στο αναιρετήριο. Εξάλλου, το ότι ο ισχυρισμός έπρεπε να ληφθεί αυτεπάγγελτα υπόψη από το δικαστήριο της ουσίας, δεν έχει σημασία, διότι, στην περίπτωση αυτή, το δικαστήριο παραβίασε μεν το νόμο, όμως, λόγος αναίρεσης δεν μπορεί να ιδρυθεί, αν ο σχετικός ισχυρισμός δεν είχε προταθεί νόμιμα από τον διάδικο, εκτός αν συντρέχει κάποια από τις παραπάνω εξαιρέσεις. Και στις περιπτώσεις, όμως, αυτές, για να είναι παραδεκτός ο σχετικός ισχυρισμός, που προτείνεται για πρώτη φορά στον Άρειο Πάγο, όταν αφορά τη δημόσια τάξη ή όταν το σφάλμα προκύπτει από την ίδια την απόφαση, πρέπει τα πραγματικά γεγονότα στα οποία στηρίζεται, να είχαν υποβληθεί στο δικαστήριο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση και να γίνεται στο αναιρετήριο επίκληση της υποβολής αυτής. Επομένως, ο ισχυρισμός πρέπει να παρατίθεται στο αναιρετήριο, όπως προτάθηκε στο δικαστήριο της ουσίας, ενώ πρέπει να αναφέρεται και ο χρόνος και ο τρόπος πρότασής του ή επαναφοράς του στο ανώτερο δικαστήριο, ώστε να μπορεί να κριθεί, με βάση το αναιρετήριο, αν ήταν παραδεκτός και νόμιμος. Το απαράδεκτο αυτό αφορά όλους τους λόγους αναίρεσης (ΑΠ 403/2019, ΑΠ 884/2017, ΑΠ 1059/2017, ΑΠ 99/2010).

Με τον μοναδικό λόγο αναίρεσης η αναιρεσείουσα πλήττει την προσβαλλόμενη πρωτόδικη απόφαση για παράβαση που ιδρύει τον εκ του αριθ. 1 του άρθ. 559 ΚΠολΔ λόγο συνισταμένη στο ότι ερμήνευσε εσφαλμένα την ουσιαστικού δικαίου διάταξη του άρθ. 975 αριθ. 4 ΚΠολΔ και έκρινε ότι ως ημέρα πλειστηριασμού για τον προσδιορισμό του χρονικού διαστήματος στο οποίο έπρεπε να εμπίπτουν οι απαιτήσεις των αναιρεσιβλήτων κατά του καθού η εκτέλεση για να καλύπτονται από το προνόμιο του αριθ. 4 του άρθ. 975 ΚΠολΔ θεωρείτο η αρχικά ορισθείσα ημέρα πλειστηριασμού και όχι η ημέρα που αυτός πραγματικά διενεργήθηκε, ενώ αν ερμήνευε ορθά την εν λόγω διάταξη θα κατέτασσε στην θέση αυτών την ανακόπτουσα τράπεζα, αφού οι αναγγελθείσες προνομιακές προς κατάταξη απαιτήσεις τους, δεν ενέπιπταν στην προηγούμενη του διενεργηθέντος πλειστηριασμού διετία και συνεπώς κακώς κατατάχθηκαν προνομιακά στον προσβαλλόμενο πίνακα κατάταξης. Ο λόγος αυτός είναι απαράδεκτος, καθόσον από την παραδεκτή επισκόπηση του δικογράφου της από 3-6-2013 ανακοπής της αναιρεσείουσας κατά του υπ'αριθ. ...-2013 πίνακα κατάταξης προκύπτει ότι οι λόγοι για τους οποίους αυτή πλήττει τον εν λόγω πίνακα και ζητεί την μεταρρύθμισή του αφορούν το ορισμένο των αναγγελιών των αναιρεσιβλήτων (1ος λόγος), το ουσία βάσιμο των απαιτήσεων (2ος λόγος) την νομική βασιμότητα του προνομίου των απαιτήσεων (3ος λόγος) όχι όμως την ένταξή τους στον προσβαλλόμενο πίνακα παρά το ότι δεν προέκυψαν εντός διετίας από την ημερομηνία διενέργειας του πλειστηριασμού. Και ναι μεν το εν λόγω χρονικό διάστημα προκύπτει από την ίδια την απόφαση, πλην όμως με την μη άσκηση ανακοπής για το λόγο αυτό, δεν ιδρύθηκε υπερ της ανακόπτουσας ένα αντίστοιχο δικαίωμα δικαστικής διαπλάσεως , που θα κατευθυνόταν στην ακύρωση ή μεταρρύθμιση, για το λόγο αυτό, του πίνακα κατάταξης, αφού εν προκειμένω το αντικείμενο της δίκης οριοθετείται αφενός από το ακυρωτικό (ή μεταρρυθμιστικό αίτημα) και αφετέρου από τον προβαλλόμενο προς θεμελίωσή του λόγο (πρβλ ΟλΑΠ 10/1997 Δ 1997.179). Πρέπει, συνεπώς, να απορριφθεί η αίτηση αναίρεσης, να διαταχθεί η εισαγωγή του παραβόλου στο δημόσιο ταμείο και να καταδικασθεί η αναιρεσείουσα στη δικαστική δαπάνη των αναιρεσιβλήτων που παραστάθηκαν και υπέβαλαν σχετικό αίτημα με τις προτάσεις τους (άρθ. 176, 183, 189 παρ.1, 191 παρ.2 ΚΠολΔ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Απορρίπτει την από ...-2016 αίτηση της τράπεζας με την επωνυμία "Τράπεζα Eurobank Ergasias ΑΕ" κατά υπ' αριθ. ... τελεσίδικης απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Βέροιας.

Διατάσσει την εισαγωγή του παραβόλου στο δημόσιο ταμείο.

Και Καταδικάζει την αναιρεσείουσα στη δικαστική δαπάνη των αναιρεσιβλήτων εκ ποσού δύο χιλιάδων επτακοσίων (2.700) ευρώ.

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 8 Οκτωβρίου 2024.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 16 Ιανουαρίου 2025.

Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

<< Επιστροφή