<< Επιστροφή

Αριθμός 83/2025
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Δ' Πολιτικό Τμήμα

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Αλεξάνδρα Αποστολάκη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Σωκράτη Πλαστήρα, Σταύρο Μάλαινο, Αντιγόνη Τζελέπη και Ερασμία Λιούλη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 15 Νοεμβρίου 2024, με την παρουσία και του Γραμματέα Αθανασίου Λιάπη, για να δικάσει μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος: ΝΠΔΔ με την επωνυμία "... " (….), που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα, το οποίο εκπροσωπήθηκε από την Διονυσία Νταϊφώτη, Πάρεδρο ΝΣΚ, με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 ΚΠολΔ.
Των αναιρεσιβλήτων: 1) Α. Λ. του Γ., 2) Σ. Ι. του Σ., κατοίκων ... 3) ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία ".... " και δ.τ. ".... ", που εδρεύει στην …. και εκπροσωπείται νόμιμα, 4) ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία "... ", που εδρεύει στην … και εκπροσωπείται νόμιμα, 5) ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία "... ", που εδρεύει στην … και εκπροσωπείται νόμιμα και 6) ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία "... ", που εδρεύει στην … και εκπροσωπείται νόμιμα, εκ των οποίων οι 1ος και 2η εκπροσωπήθηκαν από την πληρεξούσια δικηγόρο τους Δαμιάνα Λασκάκη, που δεν κατέθεσε προτάσεις, η 3η εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Αντώνιο Χονδρόπουλο με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 ΚΠολΔ, ενώ οι 4η, 5η και 6η δεν παραστάθηκαν.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 6-11-2014 αίτηση των 1ου και 2ης των ήδη αναιρεσιβλήτων, που κατατέθηκε στο Ειρηνοδικείο … και συνεκδικάστηκε με την ενώπιον του ακροατηρίου προφορικώς ασκηθείσα κύρια παρέμβαση της εταιρείας ".... ", μη διαδίκου στην παρούσα δίκη. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 45/2019 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και 9/2021 του Μονομελούς Πρωτοδικείου .… . Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί το αναιρεσείον με την από 19-1-2023 αίτησή του.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής, με Εισηγητή τον Αρεοπαγίτη Σωκράτη Πλαστήρα, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, παραστάθηκαν μόνο το αναιρεσείον και οι 1ος, 2η και 3η των αναιρεσιβλήτων όπως σημειώνεται πιο πάνω. Η πληρεξούσια των 1ου και 2ης αναιρεσιβλήτων ζήτησε την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τις διατάξεις του άρθρου 576 του ΚΠολΔ, προκύπτει ότι αν κατά τη συζήτηση της αναίρεσης δεν εμφανιστεί ή εμφανιστεί και δεν λάβει μέρος με το τρόπο που ορίζει ο νόμος κάποιος από τους διαδίκους, ο Άρειος Πάγος εξετάζει ποιός επισπεύδει τη συζήτηση. Αν την επισπεύδει ο διάδικος που απουσιάζει, η υπόθεση συζητείται σαν να ήταν παρόντες οι διάδικοι. Αν όμως την επισπεύδει ο αντίδικός του, ερευνάται αν ο διάδικος ο οποίος δεν εμφανίστηκε ή αν και εμφανίστηκε δεν έλαβε μέρος στη συζήτηση με το τρόπο που ορίζει ο νόμος, κλητεύθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα από τον επισπεύδοντα τη συζήτηση. Στη περίπτωση που δεν κλητεύθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα η συζήτηση κηρύσσεται απαράδεκτη και η υπόθεση επαναφέρεται με νέα κλήτευση. Στην αντίθετη περίπτωση ο Άρειος Πάγος προχωρεί στη συζήτηση παρά την απουσία εκείνου που έχει κλητευθεί. Στην ερευνώμενη υπόθεση, από τις προσκομιζόμενες από το αναιρεσείον Ν.Π.Δ.Δ. με αριθ. 788Β'/24-4-2023, 796Β'/25-4-2023 και 809Β'/25-4-2023 εκθέσεις επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στη περιφέρεια του Εφετείου … Ε. Α., προκύπτει ότι ακριβές αντίγραφο της υπό κρίση, από 19-1-2023 (αριθ. έκθ. κατάθ. 6/2023), αίτησης αναίρεσης, με τη κάτω από αυτή πράξη ορισμού δικασίμου για τη σημειούμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο και κλήση προς παράσταση κατ`αυτή, επιδόθηκε, με επιμέλεια του αναιρεσείοντος, νομότυπα και εμπρόθεσμα στη τέταρτη (Τράπεζα ….), πέμπτη (Τράπεζα …) και έκτη (… Τράπεζα) των αναιρεσίβλητων. Επομένως, αφού οι αναιρεσίβλητες ανώνυμες τραπεζικές εταιρείες δεν εμφανίσθηκαν ενώπιον του δικαστηρίου αυτού, κατά τη παρούσα δικάσιμο, κατά την οποία η υπόθεση εκφωνήθηκε για συζήτηση, με τη σειρά της από το πινάκιο και ούτε έχουν καταθέσει δήλωση σύμφωνα με το άρθρο 242 παρ. 2 του ΚΠολΔ, που εφαρμόζεται, κατά τη διάταξη του άρθρου 573 παρ. 1 του ίδιου Κώδικα και στη διαδικασία της αναιρετικής δίκης, πρέπει, να συζητηθεί η υπόθεση σαν να ήταν όλοι οι διάδικοι παρόντες (άρθρο 576 παρ. 2 του ΚΠολΔ). Κατά το άρθρο 558 του ΚΠολΔ (όμοιο ως προς την έφεση το άρθρο 517 του ΚΠολΔ), η αναίρεση απευθύνεται κατά εκείνων, οι οποίοι ήταν διάδικοι στη δίκη, κατά την οποία εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση ή των καθολικών διαδόχων τους ή των κληροδόχων τους. Αν υπάρχει αναγκαστική ομοδικία, η αναίρεση πρέπει να απευθύνεται κατά όλων των διαδίκων, αλλιώς απορρίπτεται ως απαράδεκτη. Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, διάδικοι είναι εκείνοι, οι οποίοι από τη προσβαλλόμενη απόφαση προκύπτει ότι δικάσθηκαν με αυτήν και ότι η αναίρεση πρέπει να απευθύνεται κατά εκείνου του διαδίκου, έναντι του οποίου ο αναιρεσείων έχει έννομο συμφέρον να ζητήσει την εξαφάνιση της απόφασης, δηλαδή κατά εκείνου έναντι του οποίου ηττήθηκε, ανεξάρτητα από την ιδιότητα που είχε αυτός ως διάδικος στο πρώτο βαθμό (Ολ.ΑΠ 11/1992, ΑΠ 602/2023, ΑΠ 51/2020, ΑΠ 666/2016, ΑΠ 807/2015). Εξάλλου, κατά τις διατάξεις του άρθρου 762 του ΚΠολΔ, που ρυθμίζει τη παθητική νομιμοποίηση της έφεσης κατά των αποφάσεων, οι οποίες εκδίδονται κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (ΚΠολΔ 741 επ.) και οι οποίες, σύμφωνα με το εδ. β` του άρθρου 769 του ΚΠολΔ, εφαρμόζονται και επί αναίρεσης, "αν περισσότεροι έλαβαν μέρος στην πρωτόδικη δίκη, η έφεση που ασκεί ένας από αυτούς απευθύνεται κατά των άλλων ή των καθολικών διαδόχων ή των κληροδόχων τους" (ΑΠ 1799/2024). Περαιτέρω, κατά το άρθρο 577 του ΚΠολΔ, το δικαστήριο πρώτα συζητεί για το παραδεκτό της αναίρεσης (παρ. 1). Αν η αναίρεση δεν ασκήθηκε νόμιμα ή αν λείπει κάποια προϋπόθεση για να είναι παραδεκτή, ο Άρειος Πάγος την απορρίπτει και αυτεπαγγέλτως (παρ. 2). Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται ότι, κατά πρώτον, ο Άρειος Πάγος εξετάζει τη συνδρομή των διαδικαστικών προϋποθέσεων άσκησης της αίτησης αναίρεσης, μεταξύ των οποίων και την παθητική νομιμοποίηση (άρθρο 558 του ΚΠολΔ) και αν λείπει κάποια απ` αυτές απορρίπτει την αίτηση και αυτεπαγγέλτως ως απαράδεκτη (ΑΠ 1799/2024, ΑΠ 506/2021). Τέλος, κατά το άρθρο 76 παρ. 1 του ΚΠολΔ, αναγκαστική ομοδικία υπάρχει, εκτός των άλλων περιπτώσεων, και όταν η ισχύς της απόφασης που θα εκδοθεί εκτείνεται σε όλους τους ομοδίκους. Οι αναφερόμενοι στην αίτηση του οφειλέτη, για δικαστική ρύθμιση των οφειλών του, κατά τις διατάξεις του ν. 3869/2010, περισσότεροι πιστωτές τελούν μεταξύ τους σε σχέση οιονεί αναγκαστικής παθητικής ομοδικίας, κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 76 επ. του ΚΠολΔ. Και αυτό, διότι ο οφειλέτης, αναφέροντας στην αίτησή του περισσότερους πιστωτές, επιθυμεί την έναντι όλων ρύθμιση των χρεών του και την απαλλαγή του από αυτά. Άλλωστε, το δικαστήριο, σε περίπτωση ρύθμισης, θα ορίσει καταβολές σε όλους τους πιστωτές και όχι σε ορισμένους από αυτούς (ΑΠ 596/2024, ΑΠ 1508/2022, ΑΠ 1487/2022, ΑΠ 1166/2022, ΑΠ 967/2021). Στην ερευνώμενη υπόθεση, από τη παραδεκτή επισκόπηση των παρακάτω αναφερόμενων δικογράφων προκύπτουν τα ακόλουθα: Οι πρώτος και δεύτερη των αναιρεσίβλητων, άσκησαν ενώπιον του Ειρηνοδικείου ... την από 6-11-2014 (αριθ. έκθ. κατάθ. 199/2014) αίτησή τους, από το άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 3869/2010, κατά: 1] της ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας, με την επωνυμία ".... ", 2) της ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας, με την επωνυμία "... - ... ", 3) της ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας, με την επωνυμία "... ", 4) του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία ".... " και 5) της ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας, με την επωνυμία "... ". Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης ενώπιον του εν λόγω (πρωτοβάθμιου) δικαστηρίου η εταιρία με την επωνυμία "… ... ", ως μη δικαιούχος διάδικος, κατόπιν μεταβίβασης του επίδικου δανείου από την ανώνυμη τραπεζική εταιρία με την επωνυμία "... .", στην εταιρία με την επωνυμία "… ... ", άσκησε κύρια παρέμβαση, η οποία κρίθηκε νόμιμη. Μετά η συνεκδίκαση αίτησης και παρέμβασης, εκδόθηκε, κατά την ειδική διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας των άρθρων 741 επ. του ΚΠολΔ (άρθρο 3 του ν. 3869/2010), η με αριθ. 45/2019 οριστική απόφαση με την οποία έγινε δεκτή η αίτηση ως βάσιμη κατ' ουσία. Κατά της απόφασης αυτής η δεύτερη των καθών ανώνυμη τραπεζική εταιρία, με την επωνυμία "... - ... ", άσκησε, στο Μονομελές Πρωτοδικείο ... την από 14-6-2019 (αριθ. έκθ. κατάθ. 40/2019) έφεση κατά των αιτούντων και κατά των ανώνυμων εταιριών 3. "... ", 4. "... ", 5. "... ", 6. Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία "... " και 7. της ανώνυμης εταιρίας "... ", η οποία είχε ήδη από τη πρωτοβάθμια δίκη καταστεί διάδικος, αιτούμενη την απόρριψη της αίτησης των αιτούντων λόγω κακής εκτίμησης των αποδείξεων και εσφαλμένης εφαρμογής του ν. 3869/2010. Κατά τη συζήτηση της έφεσης άσκησε (αυτοτελή) πρόσθετη παρέμβαση υπέρ της ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία "... " και κατά του πρώτου εφεσίβλητου-αιτούντος, η ανώνυμη εταιρία με την επωνυμία "... "... ". Επί της έφεσης και της πρόσθετης παρέμβασης, οι οποίες συνεκδικάστηκαν, εκδόθηκε η με αριθ. 9/2021 τελεσίδικη απόφαση του ως άνω δικαστηρίου με την οποία έγινε δεκτή κατ' ουσία η έφεση, εξαφανίστηκε η εκκαλούμενη απόφαση και αφού κρατήθηκε και δικάστηκε η αίτηση των αιτούντων έγινε δεκτή κατά τα αναφερόμενα στο διατακτικό της. Κατά της απόφασης αυτής το τέταρτο των καθών η αίτηση και έκτο των εφεσίβλητων Ν.Π.Δ.Δ με την επωνυμία "... " άσκησε την υπό κρίση από 19-1-2023 (αριθ. έκθ. κατάθ. 6/2023) αίτηση αναίρεσης, η οποία, όμως, δεν απευθύνεται κατά όλων των εφεσίβλητων πιστωτών - διαδίκων και συγκεκριμένα δεν απευθύνεται κατά της έβδομης των εφεσίβλητων ανώνυμης εταιρίας "... ", ούτε αποδεικνύεται ότι η ως άνω ανώνυμη εταιρία, όπως και η ανώνυμη εταιρία με την επωνυμία "… ... ", οι οποίες είναι επίσης πιστώτριες των οφειλετών-πρώτου και δεύτερης των αναιρεσίβλητων και είχαν καταστεί διάδικοι, κλητεύθηκαν, είτε από το αναιρεσείον Ν.Π.Δ.Δ., είτε από τους αναιρεσίβλητους, να παραστούν στην (αναιρετική) δίκη (ούτε γίνεται επίκληση κλήτευσής τους στις από 11-11-2024 προτάσεις του αναιρεσείοντος Ν.Π.Δ.Δ.), παρότι αυτό ήταν αναγκαίο, σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στην αρχή της παρούσας σκέψης. Η έλλειψη κλήτευσης αυτών καθιστά τη συζήτηση της αίτησης αναίρεσης απαράδεκτη, κατ` αυτεπάγγελτη έρευνα του Δικαστηρίου, εξαιτίας της προαναφερόμενης οιονεί αναγκαστικής τους ομοδικίας (ΑΠ 1799/2024, ΑΠ 561/2024, ΑΠ 1035/2024, ΑΠ 706/2024, ΑΠ 516/2020, ΑΠ 436/2018, ΑΠ 1049/2017). Τέλος, δεν διαλαμβάνεται διάταξη για δικαστική δαπάνη σε βάρος του αναιρεσείοντος και υπέρ των παριστάμενων αναιρεσίβλητων, κατά τη διάταξη του άρθρου 746 του ΚΠολΔ έστω και αν πρόκειται για υπόθεση που κρίνεται κατά τους κανόνες της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρ. 3 εδάφ. β` του ν. 3869/2010), γιατί η δικαστική διαδικασία του εν λόγω νόμου δεν επιτρέπει την εφαρμογή του άρθρου αυτού, καθώς επικρατεί η ειδικότερη ρύθμιση που προβλέπει το άρθρο 8 παρ. 6 εδάφ. β` του πιο πάνω ν. 3869/2010, κατά το οποίο " ...Δικαστική δαπάνη δεν επιδικάζεται", που εφαρμόζεται και στην αναιρετική δίκη (ΑΠ 561/2024, ΑΠ 1226/2023), πέραν του ότι η παρούσα απόφαση είναι μη οριστική (Ολ.ΑΠ 4/2013, ΑΠ 561/2024, ΑΠ 516/2020).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Κηρύσσει απαράδεκτη τη συζήτηση της, από 19-1-2023 (αριθ. έκθ. κατάθ. 6/20-1-2023), αίτησης για αναίρεση της με αριθ. 9/2021 τελεσίδικης απόφασης του, ως Εφετείου, δικάσαντος Μονομελούς Πρωτοδικείου ….
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 9 Ιανουαρίου 2025.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 17 Ιανουαρίου 2025.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

<< Επιστροφή