Σύνδεσμος απόφασης
Απόφαση 203 / 2025 (Γ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ)
Αριθμός 203/2025
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Γ' Πολιτικό Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Αγάπη Τζουλιαδάκη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Ιφιγένεια Ματσούκα, Φωτεινή Μηλιώνη- Εισηγήτρια, Ευαγγελία Στεργίου, Ευγενία Μπιτσακάκη, Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ, δημόσια, στο ακροατήριό του, στις 2 Οκτωβρίου 2024, με την παρουσία και του γραμματέα Παναγιώτη Μπούκη, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος: Α. Β. του Ν., κατοίκου ..., ο οποίος εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσιο δικηγόρο του Αικατερίνη Παραμυθιώτη, με δήλωση, κατ' άρθρο 242 παρ. 2 ΚΠολΔ, και κατέθεσε προτάσεις. Του αναιρεσιβλήτου: Ι. Λ. του Δ., κατοίκου ... Αττικής, ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Απόστολο Μαργαρίτη, με δήλωση, κατ' άρθρο 242 παρ. 2 ΚΠολΔ, και κατέθεσε προτάσεις.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 20-7-2018 αγωγή του ήδη αναιρεσιβλήτου, που κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: ... οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και ... του Εφετείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας αποφάσεως ζητεί ο αναιρεσείων με την από 10-2-2023 αίτησή του.
Κατά τη συζήτηση της αιτήσεως αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά την έννοια του άρθρου 76 παρ.1 ΚΠολΔ, περίπτωση αναγκαστικής ομοδικίας συντρέχει μεταξύ άλλων και όταν, εξαιτίας των περιστάσεων που συνοδεύουν την υπόθεση, δεν μπορούν να υπάρξουν αντίθετες αποφάσεις απέναντι στους ομοδίκους. Περαιτέρω, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 138, 139 και 180 AΚ, προκύπτει ότι η εικονική δικαιοπραξία είναι άκυρη και σαν τέτοια δεν επάγεται κανένα έννομο αποτέλεσμα και ότι η εικονικότητα προτείνεται και εναντίον των τρίτων, οι οποίοι σε γνώση αυτής (εικονικότητας) τελούντες, συναλλάχθηκαν με εκείνον που απέκτησε ακύρως δικαίωμα από την εικονική δικαιοπραξία. Ο αγοραστής και ο πωλητής συνδέονται με το δεσμό της αναγκαστικής ομοδικίας, όταν ενάγονται από τρίτο, ο οποίος ισχυρίζεται ότι η πώληση είναι εικονική και αυτό διότι δεν μπορούν να υπάρξουν αντίθετες αποφάσεις απέναντι στους ομοδίκους, αφού δεν μπορεί να νοηθεί ουσιαστική κρίση ακυρότητας της πώλησης ως προς τον πωλητή και εγκυρότητας αυτής ως προς τον αγοραστή. Εξάλλου, κατά το άρθρο 76 παρ.4 ΚΠολΔ, η άσκηση των ενδίκων μέσων από κάποιον από τους αναγκαίους ομοδίκους έχει αποτέλεσμα και για τους άλλους. Κατά την έννοια της διάταξης αυτής, αν κάποιος αναγκαίος ομόδικος άσκησε ένδικο μέσο, θεωρούνται από το νόμο ως ασκήσαντες αυτό και οι ομόδικοί του, παρόλο που αδράνησαν, έστω και αν έχει παρέλθει ως προς αυτούς η προθεσμία άσκησης του ενδίκου μέσου (ΑΠ 1059/2019). Στην περίπτωση αυτή (της πλασματικής άσκησης του ενδίκου μέσου), πρέπει οι μη ασκήσαντες αυτό ομόδικοι να καλούνται σε όλες τις συζητήσεις του ενδίκου μέσου (άρθρα 76 παρ.3 και 110 παρ.2 ΚΠολΔ), αλλιώς η συζήτηση αυτού κηρύσσεται απαράδεκτη ως προς όλους τους διαδίκους, σύμφωνα με το άρθρο 576 παρ.3 ΚΠολΔ (ΑΠ 1696/2023, ΑΠ 865/2023, ΑΠ 197/2020, ΑΠ 223/2018, ΑΠ 42/2016, ΑΠ 1681/2013).
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την παραδεκτή επισκόπηση των διαδικαστικών εγγράφων της δίκης (άρθρ. 561 παρ. 2 ΚΠολΔ), ο ενάγων και ήδη αναιρεσίβλητος, Ι. Λ. του Δ., άσκησε κατά: α) της Ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία "..." και β) του ήδη αναιρεσείοντος, Α. Β. του Ν., την από 20.7.2018 αγωγή του, ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία ισχυρίσθηκε ότι δυνάμει του υπ' αριθ. ... συμβολαίου πώλησης της συμβολαιογράφου Αθηνών Α. Σ., όπως συμπληρώθηκε με την υπ' αριθ. ... πράξη συμπλήρωσης της ιδίας συμβολαιογράφου, που μεταγράφηκαν νόμιμα, πώλησε στην πρώτη εναγομένη εταιρεία τις περιγραφόμενες οριζόντιες ιδιοκτησίες της κυριότητάς του, που βρίσκονται σε μία πολυκατοικία στο Δήμο Βάρης Αττικής, στη θέση "...", επί της Λεωφόρου ... και ..., ήτοι α) το διαμέρισμα του τρίτου (Γ) πάνω από το ισόγειο ορόφου, επιφανείας 146,75 τ.μ, με τις ανήκουσες σ' αυτό κατ' αποκλειστική χρήση υπό στοιχ. Ρ-1 και Ρ-2 θέσεις στάθμευσης αυτοκινήτων, β) την οριζόντια ιδιοκτησία (αποθήκη) του υπογείου ορόφου, επιφανείας 10,25 τ.μ., γ) την αυτοτελή, διηρημένη και ανεξάρτητη οριζόντια ιδιοκτησία του δώματος, αποτελούμενη από την ταράτσα και την επ' αυτής πισίνα, με τις ανήκουσες σ' αυτή κατ' αποκλειστική χρήση υπό στοιχ. Ρ-3, Ρ-4 και Ρ-5 θέσεις στάθμευσης αυτοκινήτων και δ) το δικαίωμα του υψούν στην ίδια πολυκατοικία. Ότι η δικαιοπραξία πώλησης που περιέχεται στο άνω πωλητήριο συμβόλαιο έγινε χωρίς την καταβολή τιμήματος εκ μέρους της εναγομένης και είναι εικονική και ως εκ τούτου άκυρη, διότι δεν συνομολογήθηκε στα σοβαρά, παρά μόνο φαινομενικά, καθόσον η αληθινή βούληση του ενάγοντος δεν ήταν να πωλήσει και μεταβιβάσει τις ανωτέρω ιδιοκτησίες του, ούτε της εναγομένης εταιρείας να αγοράσει αυτές, αλλά, στην πραγματικότητα, αυτό το οποίο θέλησαν και συμφώνησαν οι άνω συμβληθέντες, ήταν να μεταβιβάσει ο ενάγων κατά το φαινόμενο και μόνο τις παραπάνω ιδιοκτησίες του στην εναγομένη εταιρεία, χωρίς αντάλλαγμα, προς διασφάλιση της περιουσίας του έναντι των Τραπεζών και των φορολογικών αρχών των ΗΠΑ και η εναγομένη εταιρεία να τις επαναμεταβιβάσει στον ενάγοντα όταν εκείνος το ζητούσε. Ότι η πρώτη εναγομένη εταιρεία, κατά παράβαση των συμφωνηθέντων και εν αγνοία του, μεταβίβασε στη συνέχεια, με το υπ' αριθ. ... πωλητήριο συμβόλαιο της συμβολαιογράφου Αθηνών Μ.-Χ. Β., που μεταγράφηκε νόμιμα, στον δεύτερο εναγόμενο, τέκνο μέλους του Δ.Σ της πρώτης εναγομένης εταιρείας, εκ των ανωτέρω ιδιοκτησιών, το διαμέρισμα του τρίτου πάνω από το ισόγειο ορόφου, με τις ανήκουσες σ' αυτό κατ' αποκλειστική χρήση υπό στοιχ. Ρ-1 και Ρ-2 θέσεις στάθμευσης αυτοκινήτων και το δικαίωμα του υψούν στην πολυκατοικία. Ότι και η μεταβίβαση αυτή έγινε εικονικά και χωρίς την καταβολή τιμήματος, οι δε συμβαλλόμενοι γνώριζαν την εικονικότητα της αρχικής σύμβασης πώλησης που καταρτίστηκε μεταξύ της πρώτης εναγομένης εταιρείας και του ενάγοντος και ως εκ τούτου το άνω συμβόλαιο μεταβίβασης είναι άκυρο ως εικονικό. Με βάση το ιστορικό αυτό, ο ενάγων ζήτησε να αναγνωριστεί η ακυρότητα των ως άνω πωλητηρίων συμβολαίων και να αναγνωριστεί αυτός ως αποκλειστικός κύριος των προαναφερομένων ιδιοκτησιών. Επί της αγωγής εκδόθηκε η υπ` αριθ. ... απόφαση του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου, με την οποία έγινε δεκτή ως βάσιμη κατ' ουσίαν. Κατά της απόφασης αυτής οι εναγόμενοι άσκησαν τις από 20.5.2021 και 19.5.2021 εφέσεις αντίστοιχα, οι οποίες συζητήθηκαν αντιμωλία των διαδίκων και ακολούθως εκδόθηκε η υπ` αριθ. ... τελεσίδικη απόφαση του Εφετείου Αθηνών, με την οποία, αντικαθισταμένης της αιτιολογίας του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου, απορρίφθηκαν αμφότερες οι εφέσεις. Κατά της τελευταίας αυτής απόφασης άσκησε ο δεύτερος εναγόμενος, Α. Β., την κρινόμενη από 10.2.2023 αίτηση αναίρεσης κατά του ενάγοντος, ζητώντας να αναιρεθεί η προσβαλλομένη κατά το μέρος που επικύρωσε την απόφαση του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου ως προς την ακυρότητα του υπ' αριθ. ... πωλητηρίου συμβολαίου της συμβολαιογράφου Αθηνών Μ.-Χ. Β.. Πλην όμως ο αναιρεσείων δεν προσκομίζει ούτε επικαλείται έκθεση επιδόσεως, από την οποία να προκύπτει ότι κάλεσε στη συζήτηση και την πρώτη εναγομένη Ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία "...", παρότι αυτή είναι αναγκαία ομόδικός του, σύμφωνα με την εκτεθείσα στην αρχή σκέψη, ως πωλήτρια του επιδίκων ιδιοκτησιών στον αναιρεσείοντα, καθόσον δεν μπορούν να υπάρξουν αντίθετες αποφάσεις απέναντι στους ομοδίκους, αφού δεν μπορεί να νοηθεί ουσιαστική κρίση ακυρότητας της επίδικης πώλησης ως προς την πωλήτρια εταιρεία και εγκυρότητας αυτής ως προς τον αγοραστή - αναιρεσείοντα, τέτοια δε κλήτευση δεν προσκομίζει ούτε επικαλείται και ο αναιρεσίβλητος. Επομένως, αφού ούτε ο αναιρεσείων ούτε ο αναιρεσίβλητος κάλεσαν στη συζήτηση της αναίρεσης την ανωτέρω αναγκαία ομόδικο του αναιρεσείοντος, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη η συζήτηση της υπό κρίση αίτησης αναίρεσης ως προς όλους τους διαδίκους.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Κηρύσσει απαράδεκτη τη συζήτηση της από 10.2.2023 αίτησης για αναίρεση της με αριθ. ... απόφασης του Εφετείου Αθηνών.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 08 Ιανουαρίου 2025.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 06 Φεβρουαρίου 2025.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ