<< Επιστροφή

Αριθμός 400/2025

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Α1' Πολιτικό Τμήμα

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Μαρουλιώ Δαβίου, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Βρυσηίδα Θωμάτου, Ευτύχιο Νικόπουλο, Βαρβάρα Πάπαρη και Μαρία Αρχοντάκη - Εισηγήτρια, Αρεοπαγίτες.

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 4 Νοεμβρίου 2024, με την παρουσία και του Γραμματέα Γ. Φ., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

Της αναιρεσείουσας: Ανώνυμης Τραπεζικής Εταιρείας με την επωνυμία "ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ΥΠΟ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ", τελούσας υπό εκκαθάριση, που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα από την Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία "PQH ΕΝΙΑΙΑ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΤΗΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ" και το διακριτικό τίτλο "PQH ΕΝΙΑΙΑ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ Α.Ε.", που εδρεύει στο Μαρούσι Αττικής και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Φώτιο Γιαννούλα με δήλωση κατ' άρθρο 242 παρ. 2 ΚΠολΔ και κατέθεσε προτάσεις.

Της αναιρεσιβλήτου: Σ. Μ. του Ι., κατοίκου ..., η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Γεώργιο Δακουρά και κατέθεσε προτάσεις.

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από .../2012 ανακοπή της ήδη αναιρεσιβλήτου και προσώπων που δεν είναι διάδικοι στην παρούσα δίκη, που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: .../2014 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και .../2016 του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζήτησε η ως άνω αναιρεσείουσα με την από .../2016 αίτησή της, επί της οποίας εκδόθηκε η .../2019 απόφαση του Αρείου Πάγου που αναίρεσε την .../2016 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών και παρέπεμψε την υπόθεση προς περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Δικαστήριο συντιθέμενο από άλλους δικαστές. Ακολούθως, εκδόθηκε η .../2020 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, την αναίρεση της οποίας ζητεί η αναιρεσείουσα με την από .../2021 αίτησή της.

Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο πληρεξούσιος της αναιρεσιβλήτου ζήτησε την απόρριψη της αιτήσεως και την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Με την κρινόμενη από ....2021 αίτηση αναίρεσης προσβάλλεται η αντιμωλία των διαδίκων εκδοθείσα κατά την τακτική διαδικασία με αριθ. .../2020 τελεσίδικη απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών. Από την παραδεκτή (άρθρο 561 παρ. 2) επισκόπηση των διαδικαστικών εγγράφων προκύπτει ότι η έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης υπήρξε αποτέλεσμα της ακόλουθης διαδικαστικής διαδρομής: Με την με αριθ. κατάθ. ....2012 ανακοπή τους ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών κατά της καθ' ης και ήδη αναιρεσείουσας υπό ειδική εκκαθάριση ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία "ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ΥΠΟ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ", οι ανακόπτοντες Ι. Μ. του Ι., Μ. σύζ. Ι. Μ. και Σ. Μ. του Ι. ζήτησαν την ακύρωση της με αριθ. .../2012 διαταγής πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών και της παρά πόδας αυτής από 31.10.2012 επιταγής προς πληρωμή. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο με την με αριθ. .../2014 απόφασή του, που εξέδωσε κατά την τακτική διαδικασία, απέρριψε την ανακοπή λόγω ερημοδικίας των ανακοπτόντων. Ακολούθως, οι ανακόπτοντες άσκησαν την με αριθ. κατάθ. ....2014 έφεση κατά της απόφασης αυτής ενώπιον του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, το οποίο με την με αριθ. .../2016 απόφασή του, αφού δέχθηκε τυπικά και κατ' ουσίαν την έφεση και εξαφάνισε την πρωτόδικη απόφαση, απέρριψε την ανακοπή ως προς τον 1ο ανακόπτοντα, ο οποίος απεβίωσε μετά την άσκηση της έφεσης (στις 6.9.2014) και στη θέση του υπεισήλθε ο γιος του Ε. Μ. του Ι., ως μόνος εκ διαθήκης κληρονόμος του, την έκανε δε δεκτή εν μέρει ως προς τις ανακόπτουσες 2η και 3η και ακύρωσε ως προς αυτές την ανακοπείσα διαταγή πληρωμής, λόγω πλάνης τους κατά την υπογραφή εκ μέρους τους της σύμβασης εγγύησης, με την οποία εγγυήθηκαν εγγράφως ως αυτοφειλέτριες, ενεχόμενες εις ολόκληρον με την πιστούχο εταιρεία "LEADER PARTS Α.Ε.Β.Ε.", την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της τελευταίας από την κύρια με αριθ. ....2007 σύμβαση πίστωση με ανοικτό (αλληλόχρεο) λογαριασμό. Η καθ' ης η ανακοπή - εφεσίβλητη άσκησε αναίρεση κατά της ως άνω απόφασης, επί της οποίας εκδόθηκε η με αριθ. .../2019 απόφαση του Αρείου Πάγου, που την δέχθηκε για πλημμέλειες από τον αριθμό 19 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, ήτοι για ανεπαρκή αιτιολογία της προσβαλλομένης και παρέπεμψε την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο Μονομελές Εφετείο Αθηνών. Το τελευταίο, που συγκροτήθηκε από άλλον δικαστή, εξέδωσε την προσβαλλόμενη με αριθ. .../2020 απόφασή του, με την οποία δέχθηκε τυπικά και κατ' ουσίαν την ασκηθείσα έφεση από τις ανακόπτουσες 2η και 3η, εξαφάνισε την εκκαλούμενη (.../2014) απόφαση του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, απέρριψε την ανακοπή ως προς την 2η ανακόπτουσα, δέχθηκε αυτήν εν μέρει ως προς την τρίτη ανακόπτουσα και ακύρωσε εν μέρει την ανακοπείσα με αριθ. .../2012 διαταγή πληρωμής ως προς την τελευταία, αναφορικά με τις από 21.11.2007 και 28.9.2009 πρόσθετες πράξεις της αρχικής δανειακής σύμβασης. Η αίτηση αναίρεσης ασκήθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα (άρθρα 552, 553, 556, 558, 564, 566 παρ. 1 ΚΠολΔ), είναι συνεπώς παραδεκτή και πρέπει να εξετασθεί για το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της (άρθρο 577 παρ. 1, 3 ΚΠολΔ).
Κατά το άρθρο 562 παρ. 2 ΚΠολΔ, είναι απαράδεκτος λόγος αναίρεσης, που στηρίζεται σε ισχυρισμό, ο οποίος δεν προτάθηκε νόμιμα στο δικαστήριο της ουσίας, εκτός αν πρόκειται : α) για παράβαση που δεν μπορεί να προβληθεί στο δικαστήριο της ουσίας, β) για σφάλμα που προκύπτει από την ίδια την απόφαση, γ) για ισχυρισμό που αφορά τη δημόσια τάξη. Η διάταξη αυτή, η οποία αποτελεί εκδήλωση της θεμελιώδους αρχής ότι στην αναιρετική δίκη ο Άρειος Πάγος ελέγχει τη νομιμότητα της απόφασης του δικαστηρίου της ουσίας με βάση την πραγματική και νομική κατάσταση, που όφειλε να λάβει υπ' όψη του ο ουσιαστικός δικαστής, καθιερώνει ειδική προϋπόθεση του παραδεκτού όλων των αναιρετικών λόγων του άρθρου 559 ΚΠολΔ, η συνδρομή της οποίας πρέπει να προκύπτει από το αναιρετήριο. Επομένως, για να είναι ορισμένος ο λόγος αναίρεσης, πρέπει εξ αυτού να προκύπτουν τα στοιχεία του παραδεκτού του, που επιβάλλονται από την ανωτέρω διάταξη, ήτοι πρέπει να αναφέρεται στο αναιρετήριο ότι ο ισχυρισμός, στον οποίον στηρίζεται ο λόγος αναίρεσης, είχε προταθεί νόμιμα στο δικαστήριο της ουσίας, κατά την συζήτηση μετά την οποία εκδόθηκε η προσβαλλομένη απόφαση, έστω και αν ο εν λόγω ισχυρισμός θα μπορούσε να ερευνηθεί αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο της ουσίας (ΑΠ 127/2024, ΑΠ 40/2024, 16/2024, ΑΠ 1148/2023, ΑΠ 1943/2022, ΑΠ 65/2017, ΑΠ 73/2016). Αν προσβάλλεται απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, για την πληρότητα του σχετικού λόγου αναίρεσης πρέπει στο αναιρετήριο να αναφέρεται, ότι ο ισχυρισμός, στον οποίο εκείνος στηρίζεται, είχε προταθεί από τον αναιρεσείοντα στο Εφετείο ή ότι συντρέχει κάποια εξαιρετική περίπτωση από τις προαναφερθείσες, ώστε να μπορεί να κριθεί με βάση το αναιρετήριο, αν ήταν παραδεκτός και νόμιμος (ΟλΑΠ 115/2000, ΑΠ 127/2024, (ΑΠ 40/2024, ΑΠ 16/2024, ΑΠ 1275/2018, ΑΠ 259/2017). Όπως δε περαιτέρω προκύπτει από την αμέσως πιο πάνω διάταξη, το καθιερούμενο απαράδεκτο αναφέρεται σε όλους τους προβλεπόμενους από τη διάταξη του άρθρου 559 ΚΠολΔ λόγους αναίρεσης (ΑΠ 127/2024, ΑΠ 1148/2023, ΑΠ 1780/2022, ΑΠ 259/2017, ΑΠ 142/2013), ακόμη και σε εκείνο του αριθμού 14 του εν λόγω άρθρου (ΑΠ 127/2024, ΑΠ 14/2017, ΑΠ 538/2009).

Η αναιρεσείουσα με τον πρώτο λόγο αναίρεσης, από τον αριθμό 14 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, ισχυρίζεται ότι το Εφετείο εσφαλμένα δεν κήρυξε με την προσβαλλόμενη απόφαση το απαράδεκτο της ένδικης ανακοπής της αναιρεσίβλητης λόγω αοριστίας, διότι, αφ' ης στιγμής έκρινε ότι δεν δέσμευαν την αναιρεσίβλητη οι από 21.11.2007 και 28.9.2009 πρόσθετες πράξεις, όφειλε να δει τον σχετικό λόγο ανακοπής, ώστε να ελέγξει αν η ανακόπτουσα είχε προσδιορίσει το επιμέρους ποσό ως προς το οποίο ζητούσε να ακυρωθεί εν μέρει η διαταγή πληρωμής. Ειδικότερα, κατά τις αιτιάσεις της αναιρεσείουσας, όταν ο λόγος που επικαλείται ο ανακόπτων επιφέρει μερική μόνο ακύρωση της διαταγής πληρωμής, για το ορισμένο του λόγου τούτου οφείλει ο τελευταίος να προσδιορίζει το κονδύλιο και το ποσό κατά το οποίο είναι ακυρωτέα η διαταγή πληρωμής, εκτός εάν, παρά το αίτημα για συνολική ακύρωση της διαταγής, από τα παρατιθέμενα στην ανακοπή στοιχεία το δικαστήριο θα μπορούσε να εξαγάγει με μαθηματικούς υπολογισμούς το αμφισβητούμενο ποσό, στην υπό κρίση δε περίπτωση η αναιρεσίβλητη δεν προσδιόρισε στην ένδικη ανακοπή της το ποσό κατά το οποίο έπρεπε να ακυρωθεί η διαταγή πληρωμής εξ αιτίας της έλλειψης της υπογραφής εκ μέρους της των από 21.11.2007 και 28.9.2009 πρόσθετων πράξεων της αρχικής δανειακής σύμβασης, ενώ ούτε από τα παρατιθέμενα στην ανακοπή στοιχεία κατέστη δυνατό να εξαγάγει το Δικαστήριο με μαθηματικούς υπολογισμούς το αμφισβητούμενο αυτό ποσό. Ο υπό κρίση πρώτος λόγος αναίρεσης, που δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις του άρθρου 562 παρ. 2 και 3 ΚΠολΔ, πρέπει να απορριφθεί, προεχόντως ως απαράδεκτος, καθόσον, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, τα προς θεμελίωση αυτού επικαλούμενα πραγματικά περιστατικά έπρεπε να είχαν προταθεί στο δικαστήριο της ουσίας και να γίνεται επίκληση στο αναιρετήριο δικόγραφο από την αναιρεσείουσα της εν λόγω προβολής, προϋπόθεση η οποία δεν συντρέχει στην ένδικη περίπτωση, αφού ούτε η αναιρεσείουσα επικαλείται με το αναιρετήριο δικόγραφο ότι τα, προς θεμελίωση της προβαλλόμενης από το άρθρο 559 αρ. 14 ΚΠολΔ αιτίασης, ως άνω πραγματικά περιστατικά, είχαν προβληθεί στο δικαστήριο της ουσίας (αρχικά στο πρωτοβάθμιο και, στη συνέχεια, ότι επαναφέρθηκαν στο δευτεροβάθμιο), ούτε από την παραδεκτή επισκόπηση των κατατεθεισών ενώπιον αυτού (δικαστηρίου της ουσίας) προτάσεων προκύπτει η, έστω και υπαινικτική, προβολή των επικαλούμενων ως άνω πραγματικών περιστατικών από την αναιρεσείουσα. Πέραν τούτου ο λόγος αυτός κρίνεται απορριπτέος ως απαράδεκτος και λόγω αοριστίας, διότι δεν προσδιορίζεται ποιες συγκεκριμένα δικονομικές διατάξεις παραβιάσθηκαν, αλλά και δεν προβάλλεται από την αναιρεσείουσα ισχυρισμός ότι το σχετικό απαράδεκτο προτάθηκε στο δικαστήριο της ουσίας.
Κατά τη διάταξη του άρθρου 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ, αναίρεση επιτρέπεται αν παραβιάστηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες των δικαιοπραξιών. Ο κανόνας δικαίου παραβιάζεται αν δεν εφαρμοσθεί, ενώ συντρέχουν οι πραγματικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή του, ή αν εφαρμοσθεί, ενώ δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αυτές, καθώς και αν εφαρμοσθεί εσφαλμένα, η δε παραβίαση εκδηλώνεται είτε με ψευδή ερμηνεία, είτε με εσφαλμένη εφαρμογή (ΟλΑΠ 7/2006, ΟλΑΠ 4/2005, ΑΠ 1208/2022, ΑΠ 1082/2022). Για να είναι ορισμένος ο λόγος αυτός πρέπει να καθορίζονται η συγκεκριμένη διάταξη του ουσιαστικού δικαίου, που παραβιάσθηκε και το αποδιδόμενο στο δικαστήριο νομικό σφάλμα περί την ερμηνεία και εφαρμογή της (ΟλΑΠ 20/2005, ΟλΑΠ 32/1996), αλλιώς ο λόγος αυτός είναι αόριστος και γι` αυτό απορριπτέος ως απαράδεκτος (ΑΠ 1082/2022).

Με τον δεύτερο (και τελευταίο) λόγο αναίρεσης η αναιρεσείουσα ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιρετέα σε κάθε περίπτωση για πλημμέλεια από τον αριθμό 1 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, διότι, επειδή το Εφετείο δεν έκρινε αόριστη την ένδικη ανακοπή, ως έδει, για τους λόγους που εκθέτει στον πρώτο λόγο αναίρεσης, παραβίασε τις διατάξεις των άρθρων 216 παρ. 1 εδ. β', 624 και 916 ΚΠολΔ. Ο υπό κρίση λόγος είναι απαράδεκτος και ως εκ τούτου απορριπτέος, διότι με αυτόν γίνεται επίκληση παραβίασης διατάξεων δικονομικού δικαίου και όχι ουσιαστικού, όπως ορίζει η σχετική διάταξη του αριθμού 1, που εκτέθηκε στην αμέσως παραπάνω νομική σκέψη, (ΑΠ 218/2023, ΑΠ 1578/2021, ΑΠ 1001/2018) ενώ έπρεπε να καθορίζεται συγκεκριμένη διάταξη του ουσιαστικού δικαίου, που παραβιάσθηκε και να προσδιορίζεται το αποδιδόμενο στο δικαστήριο νομικό σφάλμα περί την ερμηνεία και εφαρμογή της. Επομένως, εφόσον δεν υπάρχει άλλος λόγος προς έρευνα, πρέπει η κρινόμενη αίτηση αναίρεσης να απορριφθεί. Ακολούθως πρέπει να διαταχθεί η εισαγωγή του παραβόλου, που καταβλήθηκε από την αναιρεσείουσα, στο Δημόσιο Ταμείο και να καταδικαστεί η αναιρεσείουσα, λόγω της ήττας της, στα δικαστικά έξοδα της αναιρεσίβλητης, η οποία κατέθεσε προτάσεις, κατά το νόμιμο και βάσιμο αίτημα της τελευταίας (άρθρα 176, 183 και 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), κατά τα οριζόμενα στο διατακτικό.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Απορρίπτει την από ....2021 (αριθ. κατάθ. ...2021) αίτηση αναίρεσης κατά της προσβαλλόμενης με αριθ. .../2020 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών.

Διατάσσει την εισαγωγή του παραβόλου, που καταβλήθηκε από την αναιρεσείουσα, στο Δημόσιο Ταμείο.

Καταδικάζει την αναιρεσείουσα στα δικαστικά έξοδα της αναιρεσίβλητης, τα οποία ορίζει σε δύο χιλιάδες επτακόσια (2.700) ευρώ.

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 3 Φεβρουαρίου 2025.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 6 Μαρτίου 2025.

Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

<< Επιστροφή