<< Επιστροφή

Αριθμός 760/2025

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Δ' Πολιτικό Τμήμα

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Σταύρο Μάλαινο, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (λόγω κωλύματος της Αντιπρόεδρου Μυρσίνης Παπαχίου και των αρχαιοτέρων της συνθέσεως Αρεοπαγιτών Ασπασίας Μεσσηνιάτη - Γρυπάρη και Σωκράτη Πλαστήρα), Αντιγόνη Τζελέπη, Ερασμία Λιούλη, Ζωή Καραχάλιου και Σπυριδούλα Λιάτη, Αρεοπαγίτες.

Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 31 Μαΐου 2024, με την παρουσία και του Γραμματέα Α. Λ., για να δικάσει μεταξύ:

Των αναιρεσειόντων: 1) Α. Π. του Χ., κατοίκου Μ., 2) Χ. Π. του Δ., κατοίκου ..., 3) Ε. Π. του Δ., κατοίκου ... και 4) Χ. Π. του Δ. και Μ. Ρ. του Δ., ως νομίμων εκπροσώπων και συνασκούντων τη γονική μέριμνα και επιμέλεια της ανήλικης θυγατρός τους C. A. P. (Κ. -Κ.- Ά. -Α.- Π.), οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Ιωάννη Αντωνίου με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 ΚΠολΔ, που δεν κατέθεσε προτάσεις.

Της αναιρεσίβλητης: Ανώνυμης ασφαλιστικής εταιρείας με την επωνυμία "ERGO ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ", που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρο της Ιωάννα Καραβαργιώτη με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 ΚΠολΔ.

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 24-4-2018 αγωγή των ήδη αναιρεσειόντων, που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Μυτιλήνης και συνεκδικάστηκε με την από 23-11-2018 αγωγή προσώπων, μη διαδίκων στην παρούσα δίκη. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: .../2020 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και 9/2022 του Μονομελούς Εφετείου Βορείου Αιγαίου. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητούν οι αναιρεσείοντες με την από 6-7-2022 αίτησή τους.

Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής, με Εισηγήτρια την Αρεοπαγίτη Ερασμία Λιούλη, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Η κρινόμενη από 6.7.2022 και με αρ. εκθ. κατ. ....2022 αίτηση αναιρέσεως κατά της υπ' αριθμ. 9/2022 τελεσιδίκου αποφάσεως του Μονομελούς Εφετείου Βορείου Αιγαίου, η οποία εκδόθηκε, κατ' αντιμωλίαν των διαδίκων, κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών (άρθρο 614 παρ. 6 του Κ.Πολ.Δ.), ασκήθηκε νομοτύπως και εμπροθέσμως (άρθρα 495 παρ. 1, 552, 553, 556, 558, 564 και 566 παρ. 1 του Κ.Πολ.Δ.), εντός της διετούς προθεσμίας από την δημοσίευσή της (στις 18-5-2020), σύμφωνα με το άρθρο 564 παρ. 3 του Κ.Πολ.Δ. (όπως ισχύει για τα ένδικα μέσα, που ασκούνται μετά την 1.1.2016, σύμφωνα με το άρθρο 1 άρθρο ένατο παρ. 2 του Ν. 4.335/2015).

Συνεπώς, είναι παραδεκτή και πρέπει να ερευνηθεί ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της (άρθρο 577 παρ. 1 και 3 του Κ.Πολ.Δ.). Από την παραδεκτή, κατ' άρθρο 561 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ., επισκόπηση των διαδικαστικών εγγράφων της δίκης προκύπτει ότι η προσβαλλομένη υπ' αριθμ. 9/2022 τελεσίδικη απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Βορείου Αιγαίου, αποτελεί κατάληξη της ακόλουθης διαδικαστικής διαδρομής: Οι ενάγοντες και ήδη αναιρεσείοντες 1) Α. Π., 2) Χ. Π., 3) Ε. Π. και 4) Μ. Ρ., ως ασκούσα από κοινού με τον 2° εκ των εναγόντων και ήδη αναιρεσειόντων τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου τους, Κ. Α. Π., άσκησαν ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Μυτιλήνης, την από 24.04.2018 και με αριθ. κατάθ. ....2018 αγωγή τους κατά των 1) Δ. Κ. του Ε., 2) Μ. Μ. του Ε., συζύγου Δ. Κ., (μη διαδίκων στην παρούσα δίκη) και 3) της εναγομένης και ήδη αναιρεσίβλητης ανώνυμης ασφαλιστικής εταιρείας με την επωνυμία "ERGO ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ", με την οποίαν, επικαλούμενοι ότι, κατά τον εκεί αναφερόμενο χρόνο, στον τόπο και υπό τις εκεί εκτιθέμενες περιστάσεις, ο Δ. Κ., οδηγώντας με το υπ' αρ. κυκλ. ... αυτοκίνητο κυριότητας της Μ. Μ., που ήταν ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη στην ανώνυμη ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία "ERGO ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ", συγκρούστηκε από υπαιτιότητά του, με το με αριθμό κυκλοφορίας ... αυτοκίνητο, το οποίο οδηγούσε ο Δ. Π., σύζυγος της πρώτης, πατέρας του δεύτερου και της τρίτης και παππούς της εκπροσωπουμένης από την τέταρτη και τον δεύτερο εκ των εναγόντων και ήδη αναιρεσειόντων γονέων της), με αποτέλεσμα το θανάσιμο τραυματισμό του, ζήτησαν, μετά από νόμιμη παραίτησή τους από το δικόγραφο της αγωγής ως προς τους πρώτο και δεύτερη εκ των εναγομένων Δ. Κ. και Μ. Μ., και παραδεκτό περιορισμό του καταψηφιστικού αιτήματος της αγωγής σε αναγνωριστικό, να επιδικασθούν υπέρ εκάστου εξ αυτών, ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης, τα ποσά που αναφέρονται στην αγωγή. Η Μ. Μ. και ο Δ. Κ. άσκησαν ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Μυτιλήνης την από 23.11.2018 αγωγή, (αρ. κατ. ....2019) κατά της ανώνυμης ασφαλιστικής εταιρία με την επωνυμία "ΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΕΓΑ" (μη διάδικο στην παρούσα δίκη), με την οποία, επικαλούμενοι ότι ο Δ. Π., οδηγώντας το με αρ. κυκλ. ... αυτοκίνητό του, που ήταν ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη στην αμέσως πιο πάνω εναγομένη ανώνυμη ασφαλιστική εταιρία, συγκρούστηκε, κατά τον εκεί αναφερόμενο χρόνο, στον τόπο και υπό τις εκεί εκτιθέμενες περιστάσεις, από αποκλειστική υπαιτιότητά του, με το με αρ. κυκλ. ... αυτοκίνητο, κυριότητας της πρώτης ενάγουσας Μ. Μ., που οδηγούσε ο πρώτος εξ αυτών Δ. Κ., με αποτέλεσμα την πρόκληση σε αυτούς υλικών ζημιών και σωματικών βλαβών, ζήτησαν να καταβληθούν στον καθένα από αυτούς τα εκεί αναφερόμενα ποσά, ως αποζημίωση για τις υλικές ζημιές και ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Επί των αγωγών αυτών, οι οποίες συνεκδικάστηκαν, το Μονομελές Πρωτοδικείο Μυτιλήνης με την με αριθμό .../2020 οριστική απόφασή του θεώρησε ως μη ασκηθείσα την από 24.04.2018 αγωγή των εναγόντων και ήδη αναιρεσειόντων κατά Δ. Κ. και Μ. Μ., απέρριψε αυτήν ως αβάσιμη κατ' ουσίαν ως προς την ήδη αναιρεσίβλητη, δέχθηκε εν μέρει την από 23.11.2018 αγωγή των (μη διαδίκων) εναγόντων Μ. Μ. και Δ. Κ. και υποχρέωσε την εναγομένη ανώνυμη ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία "ΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ" (μη διάδικο στην παρούσα δίκη), να τους καταβάλει τα εκεί αναφερόμενα ποσά. Κατά της αποφάσεως αυτής άσκησαν ενώπιον του Μονομελούς Εφετείου Βορείου Αιγαίου: Α) οι αναιρεσείοντες την από 1.7.2020 (αρ. κατ. 50/16.7.2020) έφεση και Β) η εναγομένη της από 23.11.2018 (2ης αγωγής) ανώνυμη ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία "ΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΕΓΑ", την από 15.9.2020 (αρ. κατ. 67/21.9.2020) έφεση, οι οποίες συνεκδικάσθηκαν και εκδόθηκε επ'αυτών η προσβαλλομένη με αριθμό 9/2022 τελεσίδικη απόφαση, η οποία έκανε τυπικά και κατ' ουσίαν δεκτές τις εφέσεις, εξαφάνισε την πρωτόδικη απόφαση, δέχθηκε εν μέρει κατ' ουσίαν τις αγωγές και αφού έκρινε τον Δ. Π. συνυπαίτιο της σύγκρουσης, από την οποία προκλήθηκε ο θανάσιμος τραυματισμός του, κατά ποσοστό 80% και τον Δ. Κ. κατά 20%, αναγνώρισε την υποχρέωση της εναγομένης και ήδη αναιρεσίβλητης να καταβάλει στους αναιρεσείοντες, ως χρηματική ικανοποίηση λόγω της ψυχικής οδύνης, την οποία υπέστησαν από το θάνατο του συγγενούς τους, α) στην πρώτη εξ αυτών το ποσό των 4.000 ευρώ, β) το ποσό των 2.500 ευρώ στον καθένα από τους δεύτερο και τρίτη και γ) το ποσό των 1.000 ευρώ στους ασκούντες τη γονική μέριμνα της ανήλικης κόρης τους Κ. Α. Π. - ενάγοντες και ήδη αναιρεσείοντες, για λογαριασμό της, όλα δε τα ποσά με τους νόμιμους τόκους από την επίδοση της αγωγής, την δε εναγομένη με την από 23.11.2018 αγωγή ανώνυμη ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία "ΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΕΓΑ" υποχρέωσε να καταβάλει στην πρώτη και στον δεύτερο εκ των εναγόντων (μη διαδίκους στην παρούσα δίκη) τα ποσά των 1.457,60 και των 1.000 ευρώ αντίστοιχα για τις ως άνω αιτίες.

Σύμφωνα με το άρθρο 932 του Α.Κ., "Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το Δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη, κατά την κρίση του, χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Αυτό ισχύει ιδίως για εκείνον που έπαθε προσβολή της υγείας, της τιμής ή της αγνείας του ή στερήθηκε την ελευθερία του. Σε περίπτωση θανάτωσης προσώπου η χρηματική ικανοποίηση μπορεί να επιδικαστεί στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης". Σκοπός της διατάξεως είναι να επιτυγχάνεται μία, υπό ευρεία έννοια, αποκατάσταση του παθόντος για την ηθική του βλάβη, λόγω της αδικοπραξίας, ώστε αυτός να απολαύει μία δίκαιη και επαρκή ανακούφιση και παρηγοριά, χωρίς, από το άλλο μέρος, να εμπορευματοποιείται η προσβληθείσα ηθική αξία και να επεκτείνεται υπέρμετρα το ύψος της αποζημιώσεως για ηθική βλάβη, που δεν μπορεί να αποτιμηθεί επακριβώς σε χρήμα. Το Δικαστήριο της ουσίας, αφού δεχθεί ότι, συνεπεία αδικοπραξίας, προκλήθηκε σε κάποιο πρόσωπο ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη, στη συνέχεια, καθορίζει το ύψος της οφειλόμενης γι' αυτήν χρηματικής ικανοποιήσεως, με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και της λογικής, λαμβάνοντας, ιδίως, υπ' όψιν, ως κριτήρια, το είδος της προσβολής, την έκταση της βλάβης, τις συνθήκες τελέσεως της αδικοπραξίας, τη βαρύτητα του πταίσματος του υποχρέου, το τυχόν συντρέχον πταίσμα του δικαιούχου και την οικονομική και κοινωνική κατάσταση των διαδίκων μερών (Ολ. Α.Π. 10/2017, Τακτ. Ολ. Α.Π. 19/2011, Α.Π. 736/2021), πλην της περιουσιακής καταστάσεως της εναγομένης ασφαλιστικής εταιρείας, της οποίας η ευθύνη είναι εγγυητική (Α.Π. 736/2021, Α.Π. 142/2019, Α.Π. 838/2017, Α.Π. 405/2015), χωρίς να απαιτείται η ειδικότερη αιτιολόγηση καθενός στοιχείου (Α.Π. 736/2021, Α.Π. 142/2019, Α.Π. 838/2017, Α.Π. 1361/2013). Ο προσδιορισμός του ποσού της ευλόγου χρηματικής ικανοποιήσεως αφέθηκε στην ελεύθερη εκτίμηση του Δικαστηρίου, η σχετική κρίση του οποίου δεν υπόκειται, κατ' αρχήν, σε αναιρετικό έλεγχο, αφού σχηματίζεται από την εκτίμηση των πραγματικών γεγονότων (άρθρ. 561 παρ. 1 του Κ.Πολ.Δ.), χωρίς υπαγωγή του πορίσματος σε νομική έννοια, ώστε να μπορεί να κριθεί εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου, είτε ευθέως, είτε εκ πλαγίου, για έλλειψη νομίμου βάσεως. Κρίσιμος χρόνος για τον υπολογισμό του εύλογου αυτού χρηματικού ποσού είναι ο χρόνος της συζητήσεως της υποθέσεως ενώπιον του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου, οπότε και λαμβάνεται υπ' όψιν η τότε κατάσταση της υγείας του παθόντος (Α.Π. 736/2021, Α.Π. 142/2019, Α.Π. 989/2018, Α.Π. 213/2017). Επιβάλλεται, όμως, σε κάθε περίπτωση, να τηρείται, κατά τον καθορισμό του ποσού που επιδικάζεται, η Αρχή της Αναλογικότητας, ως γενική νομική Αρχή και, μάλιστα, αυξημένης τυπικής ισχύος (άρθρ. 2 παρ. 1 και 25 του ισχύοντος Συντάγματος), υπό την έννοια ότι η σχετική κρίση του Δικαστηρίου δεν πρέπει να υπερβαίνει τα ακραία όρια της διακριτικής του ευχέρειας, πράγμα το οποίο, αν συμβαίνει, ελέγχεται ως παραβίαση της πιο πάνω γενικής νομικής αρχής, ήτοι ως πλημμέλειες του άρθρου 559 αριθμός 1 και 19 του Κ.Πολ.Δ. (Ολ. Α.Π. 10/2017, Ολ. Α.Π. 9/2015, Α.Π. 162/2023, Α.Π. 163/2022, Α.Π. 1547/2021, Α.Π. 1043/2021, Α.Π. 931/2021, Α.Π. 736/2021). Και τούτο, διότι μία απόφαση, με την οποία επιδικάζεται ένα ευτελές ή υπερμέτρως μεγάλο ποσό, ως δήθεν εύλογο, κατά την ελεύθερη κρίση του Δικαστηρίου, προς αποκατάσταση της ηθικής βλάβης ή της ψυχικής οδύνης, ευτελίζει, στην πρώτη περίπτωση (όσον αφορά τον δικαιούχο - παθόντα), τον σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και στην δεύτερη (όσον αφορά τον υπόχρεο), το δικαίωμα της περιουσίας του, αφού το Δικαστήριο, επεμβαίνοντας στη διαφορά μεταξύ ιδιωτών, πρέπει να τηρεί μια δίκαιη ισορροπία ανάμεσα στα αντιτιθέμενα συμφέροντα, με παράλληλη προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων (Α.Π. 1.055/2023, Α.Π. 652/2022, Α.Π. 306/2022, Α.Π. 163/2022, Α.Π. 1547/2021, Α.Π. 1445/2021, Α.Π. 1443/2021, Α.Π. 1043/2021). Εξάλλου, με το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως για την προστασία των δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (ΕΣΔΑ), που κυρώθηκε (μαζί με την Σύμβαση) με το Ν.Δ. 53/1974 και έχει, σύμφωνα με το άρθρο 28 παρ. 1 του Συντάγματος, αυξημένη έναντι των κοινών νόμων ισχύ, κατοχυρώνεται ο σεβασμός της περιουσίας του προσώπου, το οποίο μπορεί να την στερηθεί μόνο για λόγους δημόσιας ωφέλειας. Στην έννοια της περιουσίας περιλαμβάνονται, όχι μόνο τα εμπράγματα δικαιώματα, αλλά και όλα τα δικαιώματα "περιουσιακής φύσεως" και τα κεκτημένα "οικονομικά συμφέροντα". Καλύπτονται, έτσι, τα ενοχικά περιουσιακά δικαιώματα και, ειδικότερα, απαιτήσεις, είτε αναγνωρισμένες με δικαστική ή διαιτητική απόφαση, είτε απλώς γεννημένες κατά το Εθνικό Δίκαιο, εφόσον υπάρχει νόμιμη προσδοκία, με βάση το ισχύον, έως την προσφυγή στο Δικαστήριο, Δίκαιο, ότι μπορούν να ικανοποιηθούν δικαστικώς. Τέτοιες είναι, κατά το Ελληνικό Δίκαιο και οι απαιτήσεις από αδικοπραξία για καταβολή αποζημιώσεως ή χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης κατά τα άρθρα 297, 298, 299, 57, 59, 932 του Α.Κ. (Ολ. Α.Π. 40/1998, Α.Π. 1097/2024, Α.Π. 1043/2021). Κατά τη διάταξη του άρθρου 559 αριθμ. 1 ΚΠολΔ, αναίρεση επιτρέπεται μόνον αν παραβιάστηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες των δικαιοπραξιών. Ο κανόνας δικαίου παραβιάζεται, αν δεν εφαρμοστεί, ενώ συνέτρεχαν οι πραγματικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή του, ή αν εφαρμοστεί ενώ δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αυτές, καθώς και αν εφαρμοστεί εσφαλμένα, η δε παραβίαση εκδηλώνεται είτε με ψευδή ερμηνεία, είτε με κακή εφαρμογή, δηλαδή με εσφαλμένη ή μη υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών στον κανόνα δικαίου. Η παραβίαση δηλ. από τη διάταξη αυτή πρέπει να προκύπτει από την ελάσσονα πρόταση του δικανικού συλλογισμού (Ολ.ΑΠ 1/2020, ΑΠ 4/2028, ΑΠ 6/2017). Περαιτέρω, κατά το άρθρο 559 αριθμ. 19 του ΚΠολΔ, ιδρύεται λόγος αναιρέσεως και αν η απόφαση δεν έχει νόμιμη βάση και ιδίως δεν έχει καθόλου αιτιολογίες ή έχει αιτιολογίες αντιφατικές ή ανεπαρκείς σε ζήτημα που ασκεί ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης. Αντιφατικές αιτιολογίες έχει η απόφαση, όταν τα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το αποδεικτικό πόρισμά της για κρίσιμο ζήτημα, συγκρούονται μεταξύ τους και αλληλοαναιρούνται, αποδυναμώνοντας την κρίση της αποφάσεως για την υπαγωγή ή μη της ατομικής περιπτώσεως στο πραγματικό συγκεκριμένου κανόνα ουσιαστικού δικαίου, που συνιστά και το νομικό χαρακτηρισμό της ατομικής περιπτώσεως. Αντίστοιχα, ανεπάρκεια αιτιολογίας υπάρχει, όταν από την απόφαση δεν προκύπτουν σαφώς τα περιστατικά, που είτε είναι κατά το νόμο αναγκαία για τη στοιχειοθέτηση της διατάξεως ουσιαστικού δικαίου που εφαρμόσθηκε στην ένδικη περίπτωση, είτε αποκλείουν την εφαρμογή της. Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, λόγος αναιρέσεως δεν ιδρύεται, όταν υπάρχουν ελλείψεις που ανάγονται στην εκτίμηση των αποδείξεων (ΑΠ 10/2020, ΑΠ 1225/2017, ΑΠ 1547/2017).

Στην προκείμενη περίπτωση, το Μονομελές Εφετείο Βορείου Αιγαίου με την προσβαλλόμενη απόφασή του, σχετικά με το ενδιαφέρον την παρούσα αναιρετική δίκη, κεφάλαιο της, κατ` άρθρο 932 ΑΚ, απαιτήσεως των εναγόντων - αναιρεσειόντων περί χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω της ψυχικής οδύνης που αυτοί υπέστησαν από τον θανάσιμο τραυματισμό κατά το ένδικο τροχαίο ατύχημα του προαναφερθέντος συγγενούς τους Δ. Π., δέχθηκε, (σύμφωνα με τις σχετικές παραδοχές που δεν πλήττονται με την υπό κρίση αναίρεση) κατά την αναιρετικώς ανέλεγκτη κρίση του, τα εξής, αυτολεξεί παρατιθέμενα:

"Την 8η Ιουλίου 2017 και περί ώρα 11.45 ο (μη διάδικος) Δ. Κ., οδηγώντας το υπ' αριθμόν κυκλοφορίας ... αυτοκίνητο ιδιοκτησίας της συζύγου του Μ. Μ., το οποίο ήταν ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη στην ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία "ERGO ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ" και εκινείτο επί της Ε.Ο Μυτιλήνης-Θερμής, με κατεύθυνση από Μυτιλήνη προς Θερμή.... ο Δ. Π., που οδηγούσε το υπ' αριθ. ... Ι.Χ.Ε. όχημα, εξερχόμενος από το χώρο στάθμευσης του σούπερ μάρκετ "LIDL", διέσχισε ανέλεγκτα κάθετα τη λωρίδα κυκλοφορίας από Μυτιλήνη προς Θερμή... με αποτέλεσμα να παρεμβληθεί στην πορεία του κανονικώς κινούμενου ...... οχήματος με αριθ. κυκλοφορίας ..., το οποίο, παρά την τροχοπέδηση μήκους 11,3 μ. που επιχείρησε, δεν κατάφερε να αποφύγει τη σύγκρουση.... Το επίμαχο ατύχημα οφείλεται προεχόντως, σε υπαιτιότητα του Δ. Π., οδηγού του υπ' αριθ. κυκλοφορίας ... Ι.Χ.Ε. οχήματος..... Συντρέχουσα, όμως, αμέλεια για την πρόκληση του ενδίκου ατυχήματος, το ποσοστό της οποίας εκτιμάται σε 20%, βαρύνει και τον οδηγό του υπ' αριθ. κυκλοφορίας ... οχήματος...... Από το επίμαχο τροχαίο ατύχημα τραυματίστηκε σοβαρά ο οδηγός του υπ' αριθ. κυκλοφορίας ΧΟ- 9874 Ι.Χ.Ε. οχήματος, Δ. Π. ....ο οποίος απεγκλωβίστηκε από το ως άνω όχημά του από την πυροσβεστική υπηρεσία Μυτιλήνης και μεταφέρθηκε ...στο Γενικό Νοσοκομείο Μυτιλήνης "Βοστάνειο", όπου και κατέληξε αυθημερόν από τα τραύματά του (κακώσεις θώρακος-κοιλίας)....... Περαιτέρω προέκυψε ότι ο θανών, κατά το χρόνο του επίδικου συμβάντος ηλικίας 87 ετών, κατοικούσε μαζί με τη σύζυγό του και διατηρούσε στενούς δεσμούς αγάπης με τους ανωτέρω συγγενείς του, οι οποίοι συνδέονταν μαζί του με ακατάλυτου οικογενειακούς δεσμούς και στενό ψυχικό σύνδεσμο. Ο βίαιος και απροσδόκητος θάνατός του ο οποίος επήλθε εξαιτίας του ενδίκου ατυχήματος προξένησε στους προαναφερθέντες συγγενείς του βαρύ πένθος, αβάσταχτο πόνο και θλίψη. Επομένως, ο θάνατός του προξένησε σε όλους τους ενάγοντες μη περιουσιακή ζημία στα έννομα αγαθά τους, προς αποκατάσταση της οποίας δικαιούνται, για την αιτία αυτή, χρηματική ικανοποίηση κατά τη διάταξη του άρθρου 932 ΑΚ προς απάμβλυνση της ψυχικής οδύνης που υπέστησαν και για ηθική παρηγοριά και ψυχική τους ανακούφιση. Αφού ληφθούν υπόψη οι συνθήκες του ατυχήματος, ο βαθμός υπαιτιότητας του οδηγού του υπ' αριθμ. κυκλοφορίας ... αυτοκινήτου, αλλά και βαθμού υπαιτιότητας του ίδιου του παθόντος στην επέλευση του ατυχήματος και του τραυματισμού του που τελικώς τον οδήγησε στο θάνατο, η ηλικία αυτού κατά το χρόνο θανάτου του (87 ετών), ο βαθμός του συναισθηματικού συνδέσμου κάθε ενάγοντος με τον θανατωθέντα, που ήταν ανάλογος με τη συγγένειά του, ο πόνος και η οδύνη εκάστου αυτών, η κοινωνική και οικονομική κατάσταση των διαδίκων, πλην της εναγομένης ασφαλιστικής εταιρίας της οποίας η ευθύνη είναι εγγυητική, ....πρέπει να καθορισθεί αυτή (χρηματική ικανοποίηση) στο ποσό των 4.000,00 ευρώ για την πρώτη ενάγουσα, στο ποσό των 2,500,00 ευρώ για έκαστο των δεύτερο και τρίτης των εναγόντων και στο ποσό των 1.000,00 ευρώ για την τέταρτη ενάγουσα, όπως νομίμως εκπροσωπείται από τους ασκούντες τη γονική της μέριμνα, ποσά τα οποία είναι εύλογα και σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του άρθρου 25 παρ.1 του Συντάγματος, αφού τελούν σε σχέση ανεκτής αναλογίας με την ψυχική οδύνη που υπέστησαν οι ενάγοντες, υπό τις περιστάσεις που προαναφέρθηκαν και την κοινή πείρα. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, η κρινόμενη υπό στοιχεία Α' αγωγή πρέπει να γίνει κατά ένα μέρος δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη και να αναγνωριστεί η υποχρέωση της εναγομένης να καταβάλει στους ενάγοντες για τις ανωτέρω αιτίες τα παραπάνω ποσά...". Με βάση τις παραδοχές αυτές το Εφετείο, με την πληττόμενη απόφασή του, δέχτηκε τυπικά και κατ' ουσίαν αμφότερες τις εφέσεις, εξαφάνισε την εκκληθείσα υπ' αριθμ. .../2020 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Μυτιλήνης και αφού κράτησε και ερεύνησε εκ νέου τις αγωγές, αναγνώρισε (καθ' ό μέρος ενδιαφέρει εν προκειμένω), την υποχρέωση της εναγομένης και ήδη αναιρεσίβλητης να καταβάλει στου αναιρεσείοντες ως χρηματική ικανοποίηση λόγω της ψυχικής οδύνης την οποία υπέστησαν από το θάνατο του συγγενούς τους τα ανωτέρω ποσά, και συγκεκριμένα α) στην πρώτη ενάγουσα - αναιρεσείουσα το ποσό των 4.000 ευρώ, β) σε καθένα από τους δεύτερο και τρίτη από τους ενάγοντες - αναιρεσείοντες το ποσό των 2.500 ευρώ, και γ) στους ως ασκούντες τη γονική μέριμνα της ανήλικης κόρης τους Κ. Α. Π. ενάγοντες - αναιρεσείοντες το ποσό των 1.000 ευρώ, με τους νόμιμους τόκους από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής. Κρίνοντας έτσι το Εφετείο, δηλαδή με το να καθορίσει τη χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης καθενός των αναιρεσειόντων στα παραπάνω ποσά, δεν παραβίασε την αρχή της αναλογικότητας, ούτε υπερέβη τα ακραία όρια της διακριτικής του ευχέρειας, δεδομένου ότι τα ποσά αυτά, κατά την κοινή πείρα, τη δικαστηριακή πρακτική και την περί δικαίου συνείδηση, δεν υπολείπονται και, μάλιστα, καταφανώς, εκείνων που συνήθως επιδικάζονται σε παρόμοιες περιπτώσεις χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ψυχικής οδύνης, σύμφωνα με όσα δέχθηκε το Δικαστήριο της ουσίας ότι αποδείχθηκαν, σχετικά με τις συνθήκες του ατυχήματος και την προαναφερθείσα συγγενική σχέση των ήδη αναιρεσειόντων με τον ως άνω αποβιώσαντα, κατά το ένδικο τροχαίο ατύχημα, διέλαβε δε στην προσβαλλόμενη απόφαση σαφείς και επαρκείς αιτιολογίες, αναφορικά με τον καθορισμό του ύψους της επιδικασθείσας σε έκαστο εκ των ήδη αναιρεσειόντων χρηματικής ικανοποιήσεως. Επομένως, κρίνονται απορριπτέοι ως αβάσιμοι οι πρώτος και ο δεύτερος λόγοι αναιρέσεως, από τους αριθμούς 1 και 19 του άρθρου 559 του ΚΠολΔ, αντίστοιχα, με τους οποίους οι αναιρεσείοντες αποδίδουν στην πληττόμενη απόφαση την πλημμέλεια ότι, κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας και, καθ' υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής του ευχέρειας, το Εφετείο, κατά την εφαρμογή της ουσιαστικού δικαίου διατάξεως του άρθρου 932 του ΑΚ, και των άρθρων 25 του Συντάγματος και 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, επιδίκασε σε έκαστο εκ των αναιρεσειόντων τα άνω ποσά ως εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης από το θάνατο του ως άνω οικείου τους, οι δε λοιπές αιτιάσεις περί πλημμελούς αιτιολογίας είναι απαράδεκτες, καθόσον με αυτές πλήττεται η αναιρετικά ανέλεγκτη, κατά το άρθρο 561 παρ. 1 ΚΠολΔ, περί τα πράγματα κρίση του Δικαστηρίου της ουσίας (ΑΠ 814/2022, ΑΠ 336/2019, ΑΠ121/2018, ΑΠ683/2016). Κατόπιν των ανωτέρω και αφού δεν υπάρχει άλλος λόγο αναιρέσεως προς έρευνα, η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της. Επίσης, πρέπει να διαταχθεί η εισαγωγή του παραβόλου, που οι αναιρεσείοντες έχουν καταθέσει για την άσκηση της αναιρέσεως στο Δημόσιο Ταμείο (άρθρο 495 παρ.3 του ΚΠολΔ). Τέλος, πρέπει οι αναιρεσείοντες, που δεν κατέθεσαν προτάσεις να καταδικαστούν λόγω της ήττας τους (άρθρα 176,183 και 191 παρ.2 του ΚΠολΔ), στα δικαστικά έξοδα της αναιρεσιβλήτου, που παραστάθηκε και κατέθεσε προτάσεις, κατά το νόμιμο αίτημα αυτής, όπως ειδικότερα, ορίζεται στο διατακτικό.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Απορρίπτει την από 6.7.2022 και με αρ. εκθ. κατ. ....2022 αίτηση αναιρέσεως κατά της υπ' αριθμ. 9/2022 τελεσιδίκου αποφάσεως του Μονομελούς Εφετείου Βορείου Αιγαίου.

Διατάσσει την εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο του, κατατεθέντος από τους αναιρεσείοντες, παραβόλου.

Και, Καταδικάζει τους αναιρεσείοντες στα δικαστικά έξοδα της αναιρεσίβλητης, το ποσό των οποίων ορίζει σε δύο χιλιάδες επτακόσια ευρώ (2.700€).

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 21 Μαρτίου 2025.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 5 Μαΐου 2025.

Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

<< Επιστροφή